Laten we praten, opleiders, aiossen en studenten. De samenleving heeft medisch specialisten nodig die passen bij deze tijd. Laten we daarom praten. Over spookverhalen die de loopbanen van studenten geneeskunde in de weg kunnen zitten.
Welke antwoorden op deze vraag zijn er?

Internist-nefroloog Annika Berends houdt zich in het UMCG bezig met de ontwikkeling van de zorgprofessional van de toekomst. Van studenten geneeskunde hoort ze verhalen die obstakels kunnen zijn op het pad naar hun opleidingen tot medisch specialist. Vaak dacht ze: 'Maar zo is het niet echt.' Het idee voor een goed gesprek tussen opleiders, artsen in opleiding tot specialist (aios) en studenten leidde tot een Open Spookhuis. Hier kunnen opleiders leren van wat deze generatie studenten belangrijk vindt en de studenten kunnen hun vragen en spookbeelden toetsen bij opleiders en aiossen.  

Spookhuis...

Dus daarom was de entree van het Anda Kerkhoven Centre maandagavond 9 december veranderd in een Open Spookhuis. Meer dan honderd studenten geneeskunde en tientallen opleiders en aiossen gingen er naar binnen. Met pizzaslices in de hand gingen daar ongeveer 200 mensen in gesprek rondom sta-tafels met uitdagende praatkaarten. Vele spoken werden recht in de ogen gekeken.  

'Ik maak me wel zorgen over de werk-privébalans straks',

zegt een 23-jarige tweedejaars student. 'Ik ben eind twintig als ik in opleiding ga. Is dat wel mogelijk als ik ook een gezin wil? Mijn beeld is dat het bijna niet te doen is.' Een antwoord dat zij straks krijgt, is dat je de opleiding ook in 70% of 80% van de tijd kunt doen. Dan duurt de opleiding wat langer, maar het kan wel. Een student van 19 heeft een heel andere zorg.

'Ik vraag me af of ik nu al aan mijn cv moet werken.

Bijvoorbeeld door een baantje in het ziekenhuis te nemen, zodat ik meer kans maak om in opleiding te komen. Ik zou me daar dan toe moeten zetten, maar zou het wel doen als het onderdeel uitmaakt van het solliciteren.' Het antwoord krijgt deze student van alle specialismen, van binnen en buiten het ziekenhuis: Ervaring opdoen is vooral later in je loopbaan een goed idee, zeggen zij, want: 'Ga als anios bij verschillende specialismen aan de slag om gevoel te krijgen bij wat is om dokter te zijn en verantwoordelijkheid te dragen.' Het is niet per se nodig, dat ook weer niet, zeggen ze. Maar het helpt wel, want: 'Het is ook voor jezelf fijn', zegt een aios. 'Je begint zekerder van jezelf aan de opleiding. En het is leuk om te aniossen, omdat je gewoon lekker aan het werk bent en... je krijgt je eerste loonstrookje.' 

Op deze vraag kwamen ook antwoorden...


'Moet je promoveren om in opleiding te komen?'

Dat is het spookverhaal dat zeker rondwaart bij studenten, ook vanavond. Bij alle tafels valt het ferme antwoord te horen: Nee. Natuurlijk, vroeger was dat wel zo. Het verhaal komt dus niet uit de lucht vallen. Maar nu niet meer, verzekeren opleiders, want: 'We zoeken juist een diverse groep specialisten. Artsen die onderzoek doen, onderwijs ontwikkelen, bestuurswerk doen...'  

'Maar moet je dan ergens als anios gaan werken omdat je alleen dan aangenomen wordt voor de opleiding?'

vraagt een student zich opeens af. 'Nee, dat is ook weer niet zo', zegt een aios die op diverse plekken als anios heeft gewerkt. 'Dan is dat echt anders dan ik dacht', constateert de student.  

'Maken mannen en vrouwen hier evenveel kans?'

Bij de tafel van een snijdend specialisme vraagt een studente dat aan de opleider. Ze krijgt te horen dat daar nu iets meer vrouwen dan mannen in opleiding zijn. De opleider vertelt ook dat je je opleiding in 70 of 80% werktijd kunt volgen. 'Vroeger was het zo dat het van mannen niet geaccepteerd werd als ze 80% procent wilden werken, maar nu wel.'  

'Wat zou je ons nou adviseren?'

'Ik zou je meer ontspanning in je zoektocht adviseren,' zegt een opleider tegen een groepje studenten bij haar aan tafel. 'Niet druk bezig zijn met profileren, ik hoop dat je tijdens je coschappen ontdekt wat je wilt en waar je gelukkig van wordt. Je focussen op dat ene specialisme waar je voor gaat, is misschien ook niet per se een goed idee. Ga vooral zoveel mogelijk koffiedrinken met specialisten en aiossen en vraag ze naar hun ervaringen en waarom zij voor hun vak hebben gekozen.'  

Zijn deze avond de spookverhalen uit de lucht en ingeruild voor reeële verhalen? Het waren in ieder geval levendige gesprekken tussen zeer geïntereseerde opleiders, aiossen en studenten. Het eerste Open Spookhuis zal vast niet het laatste geweest zijn.