Methoden dataverzameling

Een desktopstudie, ook wel bureauonderzoek genoemd, richt zich op het zoeken naar
feitelijke of praktische informatie. Voor deze handleiding hebben we ons gericht op de al
ontwikkelde documenten over leerafdelingen met informatie, handleidingen, en protocollen
voor het opzetten van een leerafdeling. Deze documenten zijn opgesteld door en
verkregen via de projectleider van de leerafdelingen in het UMCG en opgenomen in de
appendix. De verzamelde bestanden betroffen:
 

• Document plan leerafdeling C2VA
• Checklist leerafdelingen
• Format formulier leerdoelbespreking
• Format intervisie basismethode
• Afspraken overlegmomenten leerafdelingen
• Eindrapportage project leerafdeling UMCG
• Evaluatie vragen leerafdeling begeleiders en medewerkers
• Evaluatie vragen leerafdeling studenten
• Evaluatie vragen leerafdeling praktijkopleiders en leidinggevenden
• Format communicatieplan leerafdeling
• Format informatie over onze leerafdeling
• Inwerkprogramma leerafdeling
• Leerafdeling UMCG verbinden van werken en leren
• Leerplaats profiel C2VA versie 2018
• Voorbeeld dagdienst B3 CVR
• Voorbeeld late dienst B3 CVR
• Systematische literatuurstudie

Om de theoretische basis van de didactische principes van de leerafdelingen te beschrijven is een systematische literatuurstudie uitgevoerd. Hierin zijn de volgende de didactische
principes van de leerafdeling onderzocht: interprofessioneel opleiden, peer learning,
samenwerkend leren, en coachend begeleiden, en andere, vergelijkbare
opleidingsmodellen.

Er is gekozen voor een review van reviews, waarin alleen andere review studies worden verzameld. Deze review vorm, ook wel umbrella review genoemd, is gekozen om de review uitvoerbaar te maken in de beschikbare tijd. Eerst zijn zoektermen voor elk didactisch principe opgesteld en zoektermen gezicht om de specifieke context af te bakenen en in kaart te brengen.

Vervolgens zijn twee databases doorzocht, namelijk Pubmed en Cinahl. Deze zoektocht leverde 4594 unieke hits op. Vervolgens zijn alle artikelen doorzocht op titel, abstract en keywords om te beoordelen of ze onder één van de 4 didactische principes vielen of onder vergelijkbare leerafdelingen modellen en of ze binnen de context van verpleegkundig opleiden vielen. Uiteindelijk waren er 23 reviewstudies die aan de inclusiecriteria voldeden, waarvan 10 over interprofessioneel leren, vijf over peer learning, vier over samenwerkend leren, 3 over andere opleidingsmodellen, en één over coachend begeleiden.

Voor dit project zijn verschillende stakeholders van de leerafdeling benaderd voor een
interview. In totaal zijn er met 31 personen interviews afgenomen, waarvan 12 studenten,
9 verpleegkundigen, vijf docenten, drie praktijkopleiders, en twee managers.

Voor de interviews is een interview protocol ontworpen gebaseerd op het RE- AIM model (Gaglio et al., 2013; Kessler et al., 2013) en een adaptatie van het leerklimaatinstrument van Kragten en Pool (2014). Participanten zijn geworven via het Studenten Bureau van het UMCG en de projectleider van de leerafdelingen. Uitnodigingen, informatie en toestemmingsformulieren voor het interview zijn via de email naar potentiële
participanten verzonden. Interviews zijn vanwege de COVID-19 pandemie online gehouden via Microsoft Teams. Gemiddeld duurde een interview ongeveer 60 minuten.

Twee participatieve observaties zijn uitgevoerd voor dit project. De eerste twee auteurs
van deze handleiding hebben elk een ochtend dienst meegelopen op een leerafdeling. Na
afloop van de observaties hebben de onderzoekers field notes uitgeschreven van de
observaties. De field notes zijn meegenomen in de data analyse.

Om de overdraagbaarheid in andere contexten te verifiëren buiten het UMCG is een feedback bijeenkomst georganiseerd. Bij deze feedbacksessie waren er 19 deelnemers aanwezig van Alfa-college, Erasmus MC, Hanze Hogeschool, MUMC, UMCU, UvA, VUmc, en het UMCG. Tijdens deze consultatie zijn de werkwijze en uitgangspunten ter aanscherping en toetsing op generieke uitgangspunten voorgelegd aan partner
onderwijsinstellingen die niet deelnemen in deze leerafdeling. Deze externe partner
onderwijsinstellingen hebben zelf ervaring met het opzetten van leerafdelingen, en doen
momenteel ervaring op met de eerste lopende afdelingen. Met deze inzichten van de
externe partners is de handleiding om leerafdelingen in (hun eigen) andere context te
kunnen opzetten aangevuld tot de eindversie met generieke kernelementen, context
specifieke elementen en tips voor implementatie.