Ik ben opgegroeid in Bleskensgraaf, een dorpje in Zuid-Holland. Ik ben in Groningen terechtgekomen, omdat ik Geneeskunde én Griekse en Latijnse Talen en Culturen wilde studeren. Hier was die combinatie mogelijk”, vertelt Mariken. “Ik vond Grieks en Latijn al hele leuke vakken op de middelbare school, maar ik zag mezelf niet alleen een taal studeren. Biologie, natuurkunde en scheikunde vond ik ook interessant. De werking van het menselijk lichaam is geweldig en het vak van dokter leek me leuker dan docent worden.”
Desondanks haalde Mariken al tijdens haar studie Geneeskunde ook een basiskwalificatie onderwijs. “Dat was heel interessant, je leert bijvoorbeeld hoe je toetsen maakt en lesgeeft. Ik was onderdeel van een klein, enthousiast groepje. We inspireerden elkaar”, zegt Mariken. Ondanks de drukke studie Geneeskunde haalt Mariken – dankzij een enthousiaste en welwillende studieadviseur – ook nog haar bachelor Griekse en Latijnse Talen en Culturen en was ze lid van een hofdansvereniging.
De weg naar de Huisartsopleiding was geen uitgemaakte zaak voor Mariken. Ze ging van gynaecologie naar psychiatrie en van de spoedeisende hulp naar de intensive care. “Ik zie het niet als een hobbelige pad, maar als een zoektocht. Van het ene dat me interesseerde, naar het andere. Ik ben uiteindelijk twee keer afgewezen voor de opleiding tot SEH-arts. De tweede keer was echt niet leuk, maar achteraf ben ik ze er wel dankbaar voor. Ik ben als huisarts toch meer op mijn plek. Nu ik al drie jaar bij Huisartsenpraktijk Veen in Uithuizen werk, ken ik bijna alle patiënten en zie ik de verbanden. Alles valt dan op z’n plaats. Dat je bij mensen thuiskomt, en zelfs op de rand van het bed zit, vind ik heel bijzonder.”
Koos Veen is praktijkhouder in Uithuizen. Vanaf 1 april 2024 zal Mariken met hem associëren. “Het kwam ter sprake toen het ging over het eventueel aanpassen van de rechtsvorm van de praktijk. En waarom zouden we het uitstellen als we er allebei blij van worden? Nu we de associatie hebben aangekondigd, merk ik dat ik een andere rol krijg in de praktijk. Ik kan me meer verbinden aan het team en de patiënten, en dat levert meer vertrouwen op.”
Mariken kreeg hulp bij de associatie vanuit Zorgadvies Groningen. Zij willen integratie en samenwerking binnen de eerstelijnszorg stimuleren en helpen bij overnames en associaties. “Koos en ik hebben samen met hen een visietraject gedaan. Hoe zien we ons werk? Hoe zien we elkaar als collega? Onze praktijkmanager heeft ervaring met het proces, die weet dus precies wat er moet gebeuren. Dat geeft me wel vertrouwen. Ik zie ook in mijn intervisiegroep dat meer mensen bezig zijn met associaties en overnames. Het wordt dus alweer wat normaler.”
De behaalde onderwijskwalificatie komt overigens toch nog goed van pas. “Ik geef onderwijs bij de Huisartsopleiding. De lessenserie Evidence Based Medicine gaat over wetenschappelijk onderzoek in de Huisartsgeneeskunde en wat je daarmee kunt.” Mariken kan het weten, want ze combineerde de Huisartsopleiding met onderzoek naar communicatie met en over patiënten met kanker. Na haar promotie op dit onderwerp is Mariken niet gestopt met onderzoeken.
“Ik combineer 2,5 dag werken als huisarts nu met 1,5 dag voor onderzoek. Ik begeleid tegenwoordig wel meer dan dat ik zelf het onderzoek doe.” Een van de projecten waar Mariken mee bezig is, gaat over stoppen met roken voor patiënten met kanker. “Er lijkt angst te zijn om deze groep hiervoor uit te nodigen, terwijl die patiënten juist graag wat willen doen om hun kansen te verbeteren.”
Twee middagen in de week heeft Mariken nu vrij. “Over het algemeen voelen ze wel echt als vrij en dat is mooi. Ik vind het heerlijk om dan te gaan hardlopen, fietsen of zwemmen. Ik ben genoeg in de huisartsenpraktijk om continuïteit te bieden en kan ook mijn patiënten in de terminale en palliatieve fase goed begeleiden. En ik heb voor onderzoek genoeg tijd om een bijdrage te leveren”, vertelt de arts. De afwisseling die ze nu heeft, blijft voor Mariken de gouden combinatie. “Dat collega’s op beide fronten flexibel zijn, helpt heel erg. Koos en ik proberen dat ook naar elkaar te doen. Als hij een dag vrij wil, zorg ik dat het kan en andersom. Dat is goed voor een fijne werk/privé-balans en mijn 2 banen-balans.”
In de huisartsenpraktijk in Uithuizen heeft 85% van de patiënten een lage sociaaleconomische status. “Er is sprake van analfabetisme of mensen hebben geen computer. Ik kan patiënten dus minder snel naar Thuisarts verwijzen, maar maak vaker ergens een tekeningetje van om het uit te leggen. Er is hier wel boerenslimheid. Sommige patiënten weten heel goed of een ziekte zodanig ernstig is dat ze de aardappeloogst moeten uitstellen.”
Mariken ziet zichzelf als een strenge huisarts. “Ik houd me graag aan de NHG-Richtlijnen, maar ik vind het ook leuk om dan uit te leggen waarom het bijvoorbeeld geen zin heeft om antibiotica voor te schrijven bij een virusinfectie. Aan de andere kant ben ik ook wel een luister-dokter. Ik voer consulten die wat meer gaan om wat patiënten raakt. Ik vraag ze naar hun dagelijks leven of wat hen stress geeft. De rol die je daarin speelt als huisarts is heel mooi.”
De huisarts en onderzoeker vindt dat ze in de media te weinig leest over praktijken waar het wel goed gaat. “Je leest altijd over huisartsen die geen opvolger kunnen vinden, of ruzie hebben met de private equity-eigenaar, of over volle praktijken. Bij ons is het juist goed georganiseerd. We kunnen vaak gewoon om vijf uur naar huis. Er is ook ruimte om tussen de middag even te wandelen. Het team is goed op orde, daar hebben we echt in geïnvesteerd. We doen samen leuke dingen en omdat we zo’n kleine praktijk zijn, loop je makkelijk even bij elkaar binnen. En nieuwe patiënten kunnen zich gewoon inschrijven als ze in Uithuizen komen wonen.”
Mariken wil al haar collega-huisartsen uitnodigen open te staan voor wetenschappelijk onderzoek. “Sommige huisartsen vinden het eng of overbodig, en dat vind ik jammer. Want het is heel leuk en de wetenschap betrekken helpt bij meer patiënten dan je denkt. Soms krijg je bijvoorbeeld vragen van patiënten, waarvan de antwoorden niet in de richtlijnen staan. Dan is het leuk zelf even in het tijdschrift Huisarts & Wetenschap of op PubMed te kijken en daar het antwoord te vinden.”
